Mưa đang nặng hạt dần. Trời như đổ cả thùng đỗ đen xuống mái lá. Cơn mưa đã níu chân Ngạn ngồi lại căn nhà hầm. Không biết thời gian trôi đi bao lâu, còn mái tóc của cô gái vẫn chưa khô hẳn. Cô ngồi phía đầu giường bên kia, chỗ có chiếc bàn nhỏ, le lói ánh đèn dầu chiếu ra từ một lỗ nhỏ của ống bương chụp bên ngoài, một loại đèn “phòng không”. Ánh sáng soi mờ mờ một nửa thân hình có những đường cong mềm. Một bên bờ vai áo bà ba đen; một ống quần xắn đến gối để lộ bắp chân trắng. Chỉ có mùi hương hăng hắc của lá gội đầu nguyên vẹn tràn về phía đầu giường bên này. Ngạn đã khoanh chân ngồi tựa vào thành đất mát lạnh. Khỉ thật! Sao mình cứ tưởng tượng bánh lương khô trên bàn kia là một bánh thuốc nổ TNT nhỉ? Bánh lương khô đó anh đem tặng cô gái lúc mới đến. Cô để ngay dưới chân đèn.
– Lương khô của các anh ăn ngon thật, nhưng dính răng dữ lắm!
Có tiếng pháo địch vọng lại ì ầm.
– Bọn bên Dốc Miếu bắn đó! Cô gái bình thản nói.
Ngạn bị phân tâm bởi tiếng mưa ràn rạt trên mái lá. Cô gái lại hỏi, giọng lảnh lót như tiếng chim:
– Anh quê ở mô? Đi bộ đội lâu chưa?
– Tôi quê Vĩnh Phú. Cũng mới nhập ngũ năm ngoái.
Ngạn muốn im lặng, cho những tính toán bên trong. Cô gái thì muốn hỏi rất nhiều. Cô thấy lạ khi một anh chàng đi “tán” gái mà cứ ngồi im như thóc..
– Anh được đi chơi hay là…?
Ngạn không để ý tới câu hỏi có chút nghi ngờ của cô, vẫn chú tâm vào tiếng mưa ma mị. Mưa đang gõ trên mái lá cọ quê nhà, một căn nhà nhỏ nằm nép dưới chân đồi cọ già. Tiếng mưa hay còn gọi là bản hoà tấu mưa ào ạt, sôi nổi đến không thể phân biệt đâu là tiếng mưa trên mái nhà, đâu là tiếng mưa ngoài rừng cọ. Thật đúng như câu “Mưa rừng cọ. Gió rừng thông”. Mưa đêm vào tuần trăng mật thật thú vị. Cảm giác chật chội, ấm cúng giữa cơn mưa làm chúng tôi không muốn rời nhau ra. Liên nhỏ bé, dịu hiền nằm rúc vào nách anh. Mùi lá gội đầu, mùi thân thể trinh nữ vừa trải qua yêu thương nồng nồng, chật căn buồng nhỏ.
Ngạn đã không hối hận vì chỉ còn bảy ngày phép sau khi cưới vợ. Lúc đầu vì tự ái với cha mẹ vợ, Ngạn không định tổ chức, nhưng Liên khăng khăng đòi cưới. Cô róng riết:
– Các anh đi đằng ấy, biết thế nào mà giữ chân. Cứ sấn sẹo, buộc thừng cho chắc ăn, rồi muốn đi bao giờ về cũng được!
Không nói ra nhưng họ ngại chiến tranh không chiều lòng người. Lỡ sa sẩy, Ngạn sẽ làm Liên khổ suốt đời. Cô nói muốn có đứa con, nhất là con trai. Thời chiến người phụ nữ có con là có cả trái núi vững vàng mà dựa vào cho khỏi ngả nghiêng, chao đảo. Vậy mà thời gian của vợ chồng họ ít quá. Năm đêm và một buổi trưa trên đồi cọ vắng. Họ hối hả yêu nhau, cuống cuồng yêu nhau. Ngày thì dài dặc mà đêm ngắn quá.
– Anh thấy con gái nông trường chúng em có dữ lắm không?
Tiếng lảnh lót của cô gái làm Ngạn chợt tỉnh.
– Các cô… à các o hả! Con gái miền Trung hiền hậu, thật thà lắm!
Ngạn nhớ đến lời dặn của một anh lớn tuổi trong đơn vị “Vào Quảng Bình, muốn con gái trong đó cảm tình thì phải gọi họ là o, đừng gọi cô như ngoài Bắc, họ bảo mình rủa họ là “Cô hồn các đảng”. Cô gái này nhìn xa giống Liên, nhất là mái tóc dài và dáng người thon nhỏ. Nhìn gần mặt cô tròn hơn, còn Liên mặt bầu và dài.
Năm ngày trước, chiếc xe tải đổ đơn vị thông tin xuống một địa điểm cuối Quảng Bình. Đêm tối đen. Tiếng thì thầm hỏi nhau. “Đây là đâu nhỉ?” “Chắc là ngã tư Thạch Bàn. Sắp đến Vĩnh Linh rồi!”. Bê trưởng Nghiêm gắt gỏng:
– Trật tự! Trung đội thành ba hàng dọc! Bên phải… quay! Điểm số!
Khi chiếc xe quay đầu, ánh đèn gầm chiếu qua chỗ Ngạn, chiếc đồng hồ Ni-cờ-le chỉ 22 giờ 30 phút. Họ lặng lẽ hành quân. Là đơn vị thông tin, họ chẳng bao giờ được hoà vào dòng chảy ầm ầm của đại quân. Độc lập tác chiến là đặc điểm của đơn vị với những quy tắc bảo mật nghiêm ngặt.
Mưa lắc rắc suốt dọc đường hành quân đến địa điểm mới. Trên lưng Ngạn chiếc máy vô tuyến nặng thêm mấy cân, lại còn ba lô, lương thực. Anh dồn sức lên chiếc gậy, cố cho khỏi ngã. Đường núi trơn như đánh bẫy. Tiếng ối! Ái! Mẹ ơi! Khe khẽ dọc hàng quân. Cố hết sức mà Ngạn vẫn ngã liên tục, nghiến răng chịu đựng những cú va đập tưởng vỡ xương hông. Qua một đồi tranh tưởng đã thoát, nào ngờ lá tranh sắc ngọt cứa đứt chân tay đau rát. Lệnh dừng lại, Ngạn thở phào, chiếc máy rơi phịch xuống đất. Xung quanh là mấy thân cây cao su xơ xác. Ai đó bảo: “Đến nông trường Quyết Thắng rồi”. Đây là đất Vĩnh Linh. Hành quân hai ngày nữa là có thể gặp địch. Các tiểu đội được đưa vào nghỉ tạm trong những ngôi nhà nửa chìm, nửa nổi mượn của nông trường. Mắc võng xong, sờ đến vắt cơm đeo bên hông thì đã nát bét. Chẳng buồn lấy lương khô, Ngạn lên võng ngủ một giấc mê mệt.
Các đội của nông trường ở rải rác quanh rừng cao su để tránh bom pháo. Công nhân sống theo đội. Họ bám rừng sản xuất trong tiếng ì ùng của pháo địch từ bên kia sông Bến Hải. Đơn vị Ngạn được nghỉ ngơi một tuần, sau đó sẽ hành quân đến địa điểm cấp trên yêu cầu. Hàng ngày sinh hoạt tư tưởng, ăn nghỉ và tránh tiếp xúc với dân để giữ bí mật. Mấy ngày đầu, Ngạn toàn nằm võng, gặm nhấm lại những hạnh phúc vợ chồng vừa được nếm trải. Nằm dưới những nền nhà chìm thế này không sợ bom pháo nhưng tiếng mưa làm anh sốt ruột. Mới tuần trước, Liên lặn lội vào tận Hà Tĩnh thăm Ngạn với nỗi nhớ chồng và ý định gỡ gạc một đứa con. Chỉ một đêm ở đơn vị, đôi vợ chồng trẻ thức trắng với bao nhiêu nỗi buồn lo hơn là niềm hạnh phúc được yêu nhau. Sáng hôm sau lên xe về quê, Liên ôm chồng khóc.
– Cầu trời cho chúng mình một đứa con!
Ngạn nói cứng:
– Nhất định sẽ có một thằng cu em ạ!
Bây giờ, nỗi lo mơ hồ làm Ngạn hoang mang. Ý định trốn về nhà mấy ngày xuất phát từ lời hứa hôm đó với vợ. Ngạn muốn gặp lại Liên chỉ một ngày để chắc chắn rằng họ thực hiện được ước mơ nhỏ bé có một đứa con.
Từ hôm gặp cô công nhân nông trường có dáng dấp giống vợ mình, Ngạn càng nung nấu ý định về nhà. Anh em đơn vị sẽ cho Ngạn là kẻ đào ngũ, rồi có thể trung đoàn sẽ rối tung lên vì thay đổi mật mã. Nhưng Ngạn đâu phải là kẻ đào tẩu. Anh chỉ về thăm vợ một ngày rồi sẽ vào ngay. Đơn vị còn đang nghỉ ngơi cơ mà. Thế nào cũng bị kỷ luật. Tay Bính nhất định sẽ làm thịt mình. Sẽ như thế nào nhỉ. Khai trừ đoàn, hay hạ cấp từ binh nhất xuống binh nhì? Mong muốn có được đứa con đã làm Ngạn bất chấp tất cả. Có điều, hôm vào đây đi ban đêm. Phải làm sao ra được ngã tư mới đi nhờ được xe ngược phía Bắc. Bởi vậy anh hy vọng vào lòng tốt của cô gái.
Ba ngày trước Ngạn gặp cô thật bất ngờ khi đang tản bộ giữa hai hàng cao su xanh tán lá, mê mải ngắm những vết sẹo chéo trên thân cây do dao cạo mủ để lại, trông như cuống huân chương hạng nhất. Một chiếc lá khô còn sót chao đảo rơi xuống đất, cố lật mình lần nữa nhìn lên bầu trời.
– Chào eng bộ đội! Mấy eng mới vô?
Ngạn giật mình vì tiếng con gái như tiếng chim ngay sau lưng. Anh quay lại, thót tim vì thấy một cô gái nhìn hao hao giống vợ mình. Cũng thân hình nhỏ tròn lẳn như mình cá trắm. Cũng mái tóc dài gập đôi lên cặp thành búi nặng sau gáy. Cô xách thùng mủ cao su, nhựa vương một vệt trắng bên ống quần vải phíp.
– Chào cô… à chào o! Đi làm về sớm thế?
Khuôn mặt tròn sáng lên nụ cười:
– Làm sớm tránh máy bay thằng Mỹ anh nờ. Nhà em đằng tê! Khi mô rảnh mời các anh tới chơi.
Cô chỉ một mái nhà nhỏ trông như chuồng chim khuất sau một lô cao su. Ngạn không cưỡng lại được ý muốn gặp gỡ cô gái nông trường trông giống vợ mình, nhưng phải hai hôm sau mới có cơ hội. Cơm chiều xong, lợi dụng lúc anh em chúi vào chơi “tiến lên”, Ngận lảng vảng ngoài lán một lúc rồi nhằm hướng ngôi nhà nhỏ mà đi. Đến sát ngôi nhà hầm mà anh vẫn không nghe tiếng trẻ em, người lớn đâu cả. Đến gần chút nữa thấy cô gái bữa trước đang gội đầu. Chiếc chậu nhôm để trên gốc cây to cắt ngang tầm ống chân, cô nắm mái tóc dài trước trán, quay vù vù, mấy hạt nước lá thơm văng tận chỗ tôi.
“Chào o! Đã cơm nước gì chưa mà gội đầu sớm thế? Cô gái nghiêng đầu nhìn tôi qua cánh tay giữ mái tóc:
– A! Eng bộ đội! Eng đến thiệt hỉ?
Mấy giọt nước cũng cười long lanh trên môi cô gái. Ngạn cười.
– Cơm xong chẳng biết làm gì, nên tìm đến thăm nhà o! Tưởng có con nít nên đem cho chúng phong lương khô. Thế o ở một mình à?
– Dạ! Lính phòng không eng ơi! Thời chiến có chồng con mệt lắm!
Cô mời Ngạn vào nhà, nhưng anh từ chối. Ngạn muốn tranh thủ ngắm cô gội đầu, ánh chiều tà bừng trên đôi má bầu bĩnh, đượm hồng.
– Quanh nông trường sao toàn gặp phụ nữ thế o?
Ngạn thăm dò. Cô cười rúc rích.
– Thanh niên khoẻ mạnh đi tiền tuyến hết rồi. Cũng còn mấy chú, mấy anh nhưng toàn người già, yếu sức khoẻ. Trông anh dáng thư sinh rứa mà vô được tới đây là giỏi lắm đó!
Ngạn nhìn lại bộ dạng mình mà thầm cảm ơn cô.
– Chắc người yêu cô cũng là bộ đội?
– Dạ! Phụ nữ chúng em không yêu bộ đội thì yêu ai!
Câu chuyện ỡm ờ hôm đó chỉ có thế. Ngạn vội vàng quay về đơn vị khi màn đêm nhoè nhoẹt những hàng cao su. Rừng vắng lặng bỗng ì ùm vọng tiếng pháo. Thật xa cuối rừng, vẳng lại tiếng hát con gái, nghe rõ câu cuối cứ lặp đi, lặp lại: “Súng dân quân quyết ra tay giữ gìn, ớ… ơ Quảng Bình… Vĩnh Linh… Quảng Bình”.
Vươn vai hít đầy một hơi hương rừng ngai ngái, khen khét, Ngạn chạy về lán, thầm mỉa mai cái tướng thư sinh của mình. Ngay từ khi về đơn vị mới, tay Bính tiểu đội trưởng đã ái ngại vì dáng gầy gò và nước da trắng của anh. Quả là đáng ngại khi mỗi lần hành quân Ngạn đều bệt bạt sau đội hình. Nghĩa và Thêm, lúc thì giúp cái ba lô, khi thì cặp ắc quy dự phòng. Quãng đường phía trước không phải mưa nắng vất vả thao trường nữa mà là thử thách của lửa đạn, sống còn. Thật sai lầm khi đã trót cưới vợ. Có câu ca dao thế nào nhỉ? “Cá thia quen chậu. Vợ chồng quen hơi”. Ngạn mới chỉ bén hơi vợ mà đã ngẩn ngơ thế này rồi. Mà tự nhiên ở nơi xa xôi này lại xuất hiện một cô gái giống vợ anh.
Ngạn lại đến thăm cô gái nông trước với nhiều phương án. Nếu có thể hỏi được đường, anh sẽ vù về nhà thăm vợ mấy ngày. Trong túi còn hai chục đồng tiền phụ cấp dành dụm được. Còn nếu không may, thì cũng có cơ hội nhìn cô gái mới quen, nói chuyện đôi hồi cho đỡ nhớ Liên.
Anh kể cho cô nghe về quê hương trung du của mình. Về dòng sông Lô trong vắt và ngọn núi Tam Đảo thấp thoáng trong mây. Câu chuyện thi thoảng bị cắt ngang bởi tiếng pháo. Vùng giáp ranh này, hình như cả ngày có tiếng pháo cầm chừng.
– Cuối giường có hầm trú ẩn, nếu bắn pháo gần eng nhớ vô với em nghe!.
– Bao giờ o tổ chức đám cưới?
Năm ngón tay đang lùa chải tóc bỗng dừng lại giữa chừng.
– Dạ… lẽ ra tổ chức rồi, nhưng em không chịu. Mình còn trẻ vội chi. Tội nghiệp anh Dũng giục mãi, rồi cũng nghe em. Nhưng năm ngoái anh ấy hi sinh rồi. Cả khẩu đội pháo hứng trọn trái bom. Biết rứa…!”.
Ngạn thấy đau trong ngực, không cất lên được lời an ủi. Mãi một lúc sau, cô mới hỏi anh.
– Còn eng. Khi mô ra Bắc mới tổ chức hỉ?
– Tôi mới cưới chưa được tháng nay o ạ!
– Rứa à! Vậy mấy bữa nay theo tui mầm chi?
Tiếng cô gái nặng như chì. Ngạn thú thật:
– Là tôi định hỏi thăm đường…!
– Định trốn về với vợ phải không?
Câu hỏi vỗ vào mặt anh luồng gió nóng. Ngạn nói với cô rằng không định trốn, mà chỉ tranh thủ về nhà mấy hôm rồi quay vào. Cô khăng khăng:
– Vô răng được! Về với vợ rồi dứt ra không nổi mô!
Rồi cô chì chiết:
– Thanh niên chi mà hèn rứa! Mới vô tới đây mà đã đào ngũ rồi.
Giọng cô gái bỗng sắt lại:
– Bây chừ đứng lên. Theo tui về đơn vị!
Suýt nữa Ngạn nổi cáu “Cô là gì mà ra lệnh cho tôi”. Thế nhưng tình thế đã khác đi khi anh nhìn thấy khẩu súng trường trong tay cô. Cô ta là tự vệ nông trường hẳn.
– Kìa o! Đừng hiểu lầm. Tôi không định đào ngũ!
– Chỉ tính chuồn về quê thôi chứ chi! Nhìn tướng thư sinh của eng, lại lén lút hỏi thăm đường, tui đã nghi rồi. Đi ra! Không tui bắn đó!
Tình thế của Ngạn thật trớ trêu. Tự nhiên để một cô gái ranh áp giải về đơn vị như tên tội phạm. Nước mắt chảy xót một bên má. Ngạn khóc vì nhục nhã và thất vọng. Thấy một cô gái giống vợ mình, rồi lân la làm quen, rồi nói ra ý định bỏ trốn và sập bẫy. Ngạn định bước tới giật lấy khẩu súng. Cô gái lùi lại sát tường, lên đạn roạt một tiếng, làm Ngạn lạnh dọc sống lưng.
– Tui bắn thiệt đó nghe!
Ngạn đâm cáu:
– Tôi chẳng phải đi đâu hết! Cô giỏi thì bắn bộ đội xem. Tôi đâu là kẻ sợ chết. Cô là phụ nữ, sao cô không hiểu cho vợ chồng tôi. Chúng tôi mới sống với nhau chưa được một tuần, mà vợ tôi thì ước ao có một đứa con. Cô tưởng tôi đến để tán tỉnh cô hả?
Anh nói liền một thôi rằng thấy cô giống vợ mình nên đến làm quen. Đã tin tưởng cô mà tâm sự hết hoàn cảnh và ý định về nhà mấy ngày, rồi quay vào tìm đơn vị. Chứ đâu phải là thằng hèn như cô ta nói. Bây giờ thì “Tiến thoái lưỡng nan”, biết làm sao đây.
Ngạn cúi đầu, rồi bỗng thấy bàn tay con gái đang xoa tóc mình. Nhìn lên, cô gái đứng trước mặt anh, khẩu súng biến đã dựa vào vách hầm.
– Chị ấy giống em thiệt răng?
Cô thì thào. Ngạn gật đầu:
– Giống lắm! Cả dáng người, cả mái tóc dài gập đôi lên cặp sau gáy. Hôm đầu nhìn thấy o, chút nữa tôi gọi tên vợ mình rồi.
Anh hất tay cô ra.
– Thôi! Tôi đã sai lầm khi thú thật mọi chuyện với cô. Bây giờ tôi về đơn vị. Cô không tin thì cứ cầm súng theo.
Cô ghì đầu anh vào ngực.
– Đừng giận em! Chúng em thương các eng lắm. Thương cháy lòng cháy dạ. Nhưng kháng chiến mà. Ai cũng bỏ về cả thì ai đánh giặc. Mà sao còn trẻ, cưới vợ sớm rứa. Kẻ đi, người ở tội lắm….”.
Ngạn như vừa được cởi cái thòng lọng thít vào cổ.
– Tôi chưa muốn cưới, nhưng cô ấy cứ giục. Bảo cưới rồi có người mà chờ. Có đứa con mà nuôi cho đỡ nhớ.
Cô gái rên lên:
– Ui cha! Nghe hệt như eng Dũng! Ráng lên eng! Bỏ trốn chừ nhục lắm. Có gian khổ, ráng mà vượt qua là hết thôi eng nờ. Mà eng cũng muốn có đứa con phải không? Cứ đổ tội cho chị ấy! Trời ơi! Phải chi đừng có chiến tranh. Thương các eng quá. Eng ơi!
Ngạn như nghe những lời âu yếm của Liên. Ừ! Phải chi đừng có chiến tranh. Anh nghĩ thế và yên tâm dựa đầu vào bộ ngực nóng hổi, gấp gáp nhịp tim đập, rồi choàng tay ôm lấy tấm thân cá trắm tròn lẳn. Những ngón tay cào nhẹ trên tóc anh, như lúc Liên gội đầu cho chồng. Mái tóc thơm dịu mùi lá sả. Hơi thở nồng nàn bên má. Tiếng mưa rơi đều trên mái lá, mê mụ trong căn buồng cưới của mình. Hàng cúc áo mở từ lúc nào, trắng nhẫy bộ ngực ấm. Anh vục đầu vào đó. Vòng tay con gái âu yếm quanh cổ. Ngạn gọi nghẹn ngào:
– Liên ơi!
Tiếng pháo nổ gần chát chúa. Ngạn choàng dậy nhảy xuống đất. Cô gái nhao theo choàng chiếc áo lính lên người anh, hối hả giục:
– Về đơn vị đi eng! Ráng theo kịp đồng đội nghe. Em hứa rằng eng sẽ có một đứa con!
Ngạn cắm cổ chạy về khu lán đơn vị.
Trời đã ngớt mưa. Văng vẳng tiếng còi báo động. Vừa về đến nơi, đã thấy loang loáng ánh đèn pin và tiếng í ơi gọi tên Ngạn. Anh đứng nghiêm trước tiểu đội trưởng và hứng trọn một bạt tai:
– Đi đâu bây giờ mới về?
– Báo cáo! Tôi… bị đau bụng!
– Khẩn trương vào hàng!
Nghĩa trao cho Ngạn chiếc ba lô.
– Nhanh lên! Chậm mấy phút rồi. Tưởng mày đào ngũ!
Hành quân về phía Nam được hơn tiếng đồng hồ, Ngạn mới định thần nhớ lại sự việc vừa xảy ra đêm qua. Mình đã gặp cô gái nông trường có dáng người giống Liên, định hỏi đường trốn về nhà và suýt nữa bị dong về giao cho đơn vị. Cô đã không làm thế, mà còn tự nguyện dâng hiến cho anh sự trinh trắng. Rõ ràng cô ấy còn trinh trắng. Lúc cô ưỡn người đau đớn giống y như Liên đêm tân hôn. Tình yêu hay sự hi sinh? Ngạn không thể hiểu ngay lúc này. Nhưng rõ là cô đã hứa cho anh một đứa con. Nước mắt Ngạn lại mặn chát ở khoé miệng. Có nghĩa là xong chiến dịch, anh sẽ quay lại tìm cô. Nhất định thế. Nhưng anh bỗng hốt hoảng. Cô ấy tên gì? Cả hai người còn chưa kịp hỏi tên nhau.
P.P.Q