Vào đêm nghe tin Pháp đã để mất quyền kiểm soát Điện Biên Phủ (7/5/1954), Ewan MacColl đã nói với những người bạn của mình: …Tại sao chiến thắng đặc biệt có ý nghĩa này lại xảy ra ở Việt Nam mà không phải ở một mảnh đất thuộc địa nào khác? Gần đây, tôi đã được đọc một cuốn sách quý, gồm nhiều bài viết của một số giáo sư sử học phương Đông và Pháp, Italia… Ca ngợi một nhân vật vĩ đại của thế kỷ XX. Đó là Cụ Hồ Chí Minh, nhà lãnh tụ vừa dẫn dắt nhân dân Việt Nam làm nên chiến thắng kiệt xuất Điện Biên Phủ…
Những cảm hứng nghệ thuật viết một tác phẩm về Hồ Chí Minh đã đến với ông sau khi đọc xong quyển sách trên. Và ông đã lý giải về nhịp điệu bài hát chính là làn điệu dân ca cổ Saxon, ông đã dùng để nói lên đây là tình cảm của người dân nước Anh dành cho vị chủ tịch này.
Bài hát sau này đã nhanh chóng được lưu truyền khắp nước Việt Nam, ở Pháp và các tầng lớp phản chiến ở khác. Bài ca càng ngày càng được dịch ra nhiều thứ tiếng và lan truyền khắp thế giới.
Trong đêm khai mạc Đại hội liên hoan quốc tế ca hát phản kháng chiến tranh tại La Habana, Cuba năm 1967, Ewan MacColl đã biểu diễn bài hát này cùng nữ nghệ sỹ Peggy Seeger, người bạn đời của ông và đã nhận được hàng tràng vỗ tay đề nghị biểu diễn lại.
Khi Đại hội liên hoan quốc tế ca hát phản kháng (1967) kết thúc vợ chồng Ewan Maccoll đã trao tặng bản nhạc Bài ca Hồ Chí Minh và ngoài bìa có ghi mấy câu thơ:
Trên đời có những vật không thể thay đổi
Có những con chim không khuất phục bao giờ
Có những tên người sống mãi với thời gian
Hồ Chí Minh.
Ca sĩ Quang Hưng là người đầu tiên dịch và mang bài ca Hồ Chí Minh với điệp khúc “Hồ… Hồ… Hồ Chí Minh” nổi tiếng về biểu diễn tại Việt Nam sau khi được chính Ewan MacColl dạy hát tiếng Anh. Quang Hưng nói: Tôi xúc động đến trào nước mắt khi nghe bài hát ca ngợi Bác Hồ của một nhạc sỹ nước ngoài sống cách xa ta nửa vòng trái đất. Hàng ngàn thính giả đã lặng đi khi nghe MacColl hát đến đoạn…”Hồ Chí Minh – mùa xuân, chứa chan muôn niềm tin, người từ chân lý sinh ra, vì thế giới hòa bình, người hiến dâng đời mình. Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh”. Hồ Chí Minh là một cái tên Việt Nam khắc sâu trong lòng bạn bè thế giới. Những người yêu hòa bình trên khắp các vùng đất tôi đi qua đều dành cho Việt Nam một tình cảm nồng hậu, một trái tim cảm thông và sự sẻ chia tận cùng. Ngay lúc ấy, tôi nghĩ về Tổ quốc, về Bác Hồ kính yêu, về đồng bào mình đang ngày đêm chiến đấu giành lấy độc lập, tự do. MacColl hát Tiến về Sài Gòn, tôi hát bài hát ca ngợi Bác Hồ do anh sáng tác, chúng tôi như hòa làm một.
Lời bài hát | ||
Lời Anh
Far away across the ocean, From Viet Bac to the SaiGon Delta Ho Chi Minh was a deep sea sailor Ho Chi Minh came home from sailing Ho Chi Minh went to the mountains Fourteen men became a hundred Every soldier is a farmer From the mountains and the jungles From VietBac to the SaiGon Delta |
Dịch sát nghĩa lời Anh:
Xa vượt ra ngoài biển đông,
Xa bên ngoài những eo biển..
Có một người là cha của người Đông Dương
Và tên của người đó là Hồ Chí Minh.
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Từ Việt Bắc tới đồng bằng Sài Gòn
Từ miền núi xuống những cánh đồng
Những người công nhân trẻ và già, tá điền
và những nông dân mệt nhọc
Họ đấu tranh cho tự do cùng với Bác Hồ
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ Chí Minh đã là một lính thủy thủ ngoài biển xa
Ông dành hết thời gian của mình đi khắp mọi nơi
Làm việc và gian khổ là một phần quá trình học tập
mở mang kiến thức
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ Chí Minh đã trở về từ nước ngoài
Và ông nhìn ra trên quê hương
Nhìn thấy sự đói khổ của người Đông Dương
Dưới bàn tay của bọn lính nước ngoài
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Giờ Hồ Chí Minh đến với vùng núi
Và ông đã huấn luyện một đạo quân
Những anh hùng thề sẽ giải phóng dân tộc Đông Dương
Quét bọn xâm lược ra khỏi đất nước.
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Từ mười bốn người cho đến một trăm
Trăm nghìn người và Hồ Chí Minh
Rèn luyện và nhẫn nại, quân đội nhân dân Đông Dương
Quân đội tự do của Việt Minh
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Mỗi người lính là một nông dân
Ban đêm cầm cuốc,
Ban ngày vác súng trên vai
Đó là bộ đội Cụ Hồ
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Từ những ngọn núi và những cánh rừng
Từ những đồng lúa và những bãi sậy
Những người đàn ông và phụ nữ quân đội Đông Dương
Đã gieo xuống tự do với hạt mầm chiến thắng.
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Từ Việt Bắc đến đồng bằng Sài Gòn
Những đoàn quân Việt Minh thẳng tiến
Và gió thổi những lá cờ của người Đông Dương
Hòa bình và tự do và Hồ Chí Minh…
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh…!
Lời hát Việt:
Miền biển Đông, xa tắp nơi chân trời
Ở nơi xa đó, người dân đói nghèo
Từ đau thương người đi khắp năm châu
Lòng tin mặt trời chân lý sáng soi
Rọi chiếu sáng dân mình
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh!
Vượt trùng sóng người đi khắp phương trời
Luyện tôi ý chí lòng nuôi căm hờn
Hồ Chí Minh, Người đi khắp năm châu
Lòng tin mặt trời chân lý sáng soi
Rọi chiếu sáng dân mình
Hồ, Hồ, Hồ Chí Minh!…
Tác giả: S.T(Nguồn: http://redsvn.net/)