Tết Nguyên đán hằng năm là dịp quan trọng nhất để người Việt khắp nơi trên thế giới bày tỏ lòng thành kính tưởng nhớ tổ tiên, nguồn cội, những người thân yêu trong gia đình và nhìn lại một năm đã qua, đón một năm mới khởi đầu với những hy vọng tốt đẹp nhất. Cũng như những người Việt ở các nước khác, người Việt tại Mỹ có mặt ở khắp các bang, nhưng tập trung chủ yếu ở các tiểu bang như California, Texas và Washington D.C. Những hoạt động đón Tết truyền thống của cộng đồng người Việt ở Mỹ mỗi dịp Tết đến, xuân về thường rộn rã với các hoạt động văn hóa sinh động và độc đáo, đã trở nên quen thuộc đối với người dân bản địa.
Tuy không thể so sánh với các hoạt động vui Tết ở quê nhà, nhưng không khí đón Tết của người Việt tại Mỹ cũng vô cùng nhộn nhịp. Ngay từ những ngày đầu của tháng Chạp, không khí chuẩn bị đón năm mới, cảm nhận mùa Xuân đang về biểu lộ rõ nét nhất ở các khu chợ. Là người định cư và sinh sống nhiều năm ở Thủ đô Washington D.C, anh Tuấn Nguyễn cho biết: Nếu ở bang Texas có Hội chợ Tết lớn hàng năm tại Houston có đến mấy ngàn người tham gia với nhiều hoạt động văn hóa dân tộc như: múa rối, múa lân, trình diễn áo dài Việt, các cuộc thi sắc đẹp, biểu diễn nghệ thuật có sự tham gia của nhiều ca sĩ nổi tiếng… thì ở Little Saigon Nam California vào những ngày trước Tết luôn tấp nập, đông vui tại Trung tâm Thương xá Phước Lộc Thọ, các nhà hàng khách sạn, tại khu vực Little Saigon vào những ngày Tết thường chật kín người Việt, ở quận Cam với những hoạt động hội họp, gặp mặt liên hoan, tất niên, cuối năm… Các Đài phát thanh truyền hình cũng tổ chức nhiều chương trình dạ hội đón năm mới, đón giao thừa… Cộng đồng người Việt ở quận Cam, thành phố Westminter, Santa Anna, Fountrim Valley, hay ở thành phố San Jose đều tranh thủ những ngày Tết đưa gia đình đi thăm người thân, lễ Chùa cầu may, tham dự các hội chợ Xuân, xem biểu diễn nghệ thuật, múa quạt, múa nón, thi thơ, tổ chức lễ diễu hành với sự tham gia của nhiều xe hoa, các hội đoàn, nhóm múa, nhóm vũ kungfu, đặc biệt còn tổ chức Lễ dâng hương tưởng nhớ các Vua Hùng tại Đền thờ Hùng Vương và các anh hùng dân tộc ở San Jose.
Chợ hoa phía trước Khu thương mại Phước Lộc Thọ, ngay từ 3, 4 tuần trước Tết đã bắt đầu tấp nập người đến mua sắm, đủ các loại hoa, cây cảnh. Cả khu vực tràn ngập sắc màu của đào, mai, cúc vạn thọ, những chậu quất trĩu quả, của cờ và đèn lồng, các loại tranh ảnh, câu đối chữ thư pháp, bao lì xì, bánh mứt kẹo, trái cây các loại được bày bán gần như không thiếu thứ gì khiến không khí Tết càng trở nên nhộn nhịp như ở quê nhà. Nhiều người dân còn tận dụng vỉa hè gần chợ, những vị trí thuận lợi để bày bán bánh chưng, bánh tét, chè cùng những mặt hàng được gửi từ Sài Gòn sang.
Vợ chồng Tuấn Nguyễn mời chúng tôi ghé thăm chợ EDEN, một khu trung tâm thương mại của người Việt khu vực Thủ đô Washington DC, bang Virginia và Maryland. Chợ mở cửa quanh năm từ 9h sáng đến 20h tối. Được biết lúc đầu nơi đây chỉ có 20 gian hàng. Sau nhiều lần xây dựng, cải tạo mở rộng, đến nay Eden có diện tích 19.000m2, có hơn 120 gian hàng, cơ sở thương mại dịch vụ lớn nhỏ đủ loại như: tiệm vàng, quần áo, đồ điện tử, mỹ phẩm, văn hóa phẩm, quán café, tiệm cơm, phở, làm đẹp, dịch vụ ngân hàng, tài chính, du lịch… Đặc biệt nơi đây còn có hai siêu thị lớn hàng gia dụng, nông sản thực phẩm với đủ các loại trái cây, điều thú vị là có rất nhiều loại trái cây Việt Nam.
Chúng tôi tham quan nhiều gian hàng ở đây, gặp gỡ trò chuyện với các chủ tiệm, phần lớn là người các tỉnh miền Trung, miền Nam định cư đã nhiều năm cho biết: “Nhìn chung người Việt ở đây có thu nhập ổn định, đảm bảo cuộc sống. Cũng có lúc làm ăn thuận lợi, cũng có lúc rất khó khăn vì phải cạnh tranh quyết liệt khi ngày càng có nhiều siêu thị, trung tâm thương mại mới, rồi khủng khoảng kinh tế toàn cầu cũng tác động tiêu cực…”. Tuy nhiên, với lợi thế đa số là những mặt hàng, sản phẩm truyền thống phong phú của người Việt thì vẫn luôn được ưa chuộng, nhất là các loại nông sản thực phẩm, ẩm thực quê hương luôn đắt khách”. Chúng tôi cũng bị thu hút bởi những tiệm bánh cuốn nóng, bánh xèo, bún bò giò heo, hủ tiếu, phở với những hương vị quyến rũ, nhất là sau nhiều ngày xa nhà. Các tiệm này luôn đông khách ra vào tấp nập. Vợ chồng Tuấn Nguyễn cho biết, mỗi dịp cuối tuần, các bãi đỗ xe của Eden đều chật cứng người ra kẻ vào, tập trung nhiều ở hơn 100 quán ăn, tiệm café. Đặc biệt, những chiếc bánh giò nóng hổi và bánh dày dẻo thơm của ông chủ quê gốc Hải Dương thường hết veo trong vài giờ đầu, một số tiệm phở, tiệm hủ tiếu, bánh cuốn gia truyền khách thường ngồi kín chỗ người bán, người mua luôn nhộn nhịp. Ngoài ra còn có cả những người Việt đến chỉ để gặp lại hương vị quê hương, uống cà phê, giao lưu bạn bè, nghe nhạc, đọc báo, thư giãn… sau một tuần làm việc vất vả. Cuộc sống của người Việt tại đây khá suôn sẻ. Có thể nói, ở đây cái gì cũng có, thực phẩm, đồ ăn uống… Kể cả chúng ta muốn ăn tiết canh, lòng lợn, kèm gia vị, rau ngổ, húng lìu đều có ở chợ, hay nếu ta muốn có đĩa rau muống luộc, bát canh rau muống vắt chanh đều có. Thậm chí ta có thể đến tận vườn để hái rau sạch non nhất, những lúc trái mùa vẫn có thể có rau lang xào.
Theo ông Alan Frank Phó Chủ tịch Công ty Eden cho biết Eden không chỉ là khu vực chợ thương mại, mà còn là nơi sinh hoạt văn hóa truyền thống của người Việt khu vực thủ đô nước Mỹ. Hàng năm vào các dịp lễ tết, nhất là dịp tết cổ truyền của dân tộc, cảnh mua bán ở chợ luôn nhộn nhịp tấp nập không khí sắm Tết, người Việt ở đây luôn giữ nét văn hóa truyền thống mỗi khi đón Tết cổ truyền của dân tộc. Từ ngày 23 tháng Chạp không khí sắm Tết luôn rộn ràng, các gia đình chuẩn bị cho mâm ngũ quả, bánh chưng, bánh dày dâng lên ông bà tổ tiên, phong tục cúng ông Táo về trời, thả cá chép vẫn được phần lớn các gia đình ở đây duy trì. Các mặt hàng phục vụ Tết cũng vô cùng phong phú, nem giò, chả, bánh chưng, thịt heo, bánh, mứt, kẹo các loại cùng đủ loại trái cây như ở quê nhà. Đặc biệt ở Eden còn là nơi tổ chức các hoạt động vui Tết như múa lân, biểu diễn nghệ thuật với sự tham gia của nhiều ca sĩ hải ngoại nổi tiếng, trình diễn áo dài, ngâm thơ, triển lãm tranh ảnh về quê hương. Rồi thi đốt pháo, đấu vật, kéo co, cờ tướng – những trò chơi dân gian có thưởng thu hút sự tham gia của hàng ngàn kiều bào kéo dài trong suốt 3 ngày Tết… Từ năm 2010 ở đây còn tổ chức thi thần tượng âm nhạc, thi hoa hậu Eden mà giải thưởng cho những người đẹp xuất sắc là những suất học bổng có giá trị. Ông cũng cho biết thêm, tuy đã có khoảng sân rất rộng, nhưng khu Thương xá Eden ngày nay nhiều khi cũng rất khó khăn trong việc đỗ xe, nhất là những ngày cuối tuần, dịp lễ tết thường rất đông người, lượng xe cộ cũng ngày một tăng dần. Vì vậy các ông đang có ý tưởng xây dựng thêm bãi đỗ xe nhiều tầng bằng việc mua thêm phần đất bên cạnh để thực hiện dự án, để Eden thực sự là một khu thương xá – một Trung tâm thương mại và văn hóa tinh thần lớn nhất của người Việt tại bang Virginia và vùng Thủ đô Washington. DC.
Dời Eden sau khi đã thăm hầu hết các gian hàng, thưởng thức nhiều món ăn quê hương tại đây. Cảm nhận phần nào không khí đón Tết của người Việt tại đây, vợ chồng Tuấn Nguyễn còn mua nhiều đồ hải sản, các loại trái cây… Một bữa tối cuối tuần thật vui vẻ đầm ấm tại nhà hai bạn, còn có thêm những người bạn Mỹ gốc Việt khác. Chúng tôi cùng nâng ly chúc cho các anh chị, cùng những người Việt nơi xa xứ luôn mạnh khỏe, làm ăn phát đạt và chuẩn bị đón một năm mới trong bình an, hạnh phúc.
Đỗ Ngọc Dũng
